Türkiye’de mutant virüs yayılıyor. Son 24 saatte 39 bin 302 yeni vaka, 1401 yeni hasta tespit edildi. 152 kişi koronavirüs sebebiyle hayatını kaybetti.
Vakaların yüzde 75’ini İngiltere varyantı oluşturuyor. Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Bülent Ertuğrul, mutasyonlu virüs vakalarındaki artışı TRT Haber’de değerlendirdi.
Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, ülkemizde tespit edilen virüsün değişime uğramış türlerine dikkat çekti.
Buna göre, “varyant” olarak adlandırılan yeni virüs türlerinden İngiltere varyantı 81 ilde 180 bin 448 kişide, Güney Afrika varyantı 11 ilde 169 kişide, Brezilya varyantı 2 ilde 4 kişide ve California-New York varyantı da 1 ilde 2 kişide görüldü.
İngiltere varyantının, Türkiye’deki vakaların yüzde 75’ini oluşturduğu belirlendi. Virüsün bu kadar farklı mutasyona uğraması ne anlama geliyor, aşılar mutasyonu nasıl etkiliyor?
Virüs neden bu kadar farklı mutasyona uğruyor?
TRT Haber’in sorularını yanıtlayan Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Bülent Ertuğrul, koronavirüsün RNA virüsü olduğu söyleyerek, “RNA virüsleri çok hızlı çoğalabildiklerinden dolayı ve kendi düzeltici enzimleri de olmadıklarından dolayı çok sık mutasyona uğruyorlar. Fakat SARS-CoV2’nin farklı bir özelliği var. Belirli düzeltme mekanizmalarını bir enzim aracılığıyla yapabiliyor. Diğer RNA virüslerinden bu anlamda ayrılıyor.
Yine de çok sık yenileme, çok sık çoğalma genetik diziliminde bazı hatalara yol açıyor ve tam düzeltemiyor bunları. Hatanın yansıması virüsün protein yapısındaki değişiklik olarak karşımıza çıkıyor. Virüs sürekli değişiyor ama buradaki değişikliklerin bir bölümü virüsün davranışlarına da yansıyor. Bu durum virüsün insan hücresine tutunabilmesi için bir avantaj yaratıyor. İngiltere mutasyonu böyle avatanjlı bir virüs. Daha kolay ve daha çabuk bulaşabiliyor” ifadelerini kullandı.
Varyant ve rehavet vakaları artırdı
Ertuğrul, Türkiye’deki vaka artışının sebeplerinden birinin varyant virüsler diğerinin ise kısıtlamaların gevşetilmesiyle birlikte rehavete kapılma olduğuna dikkat çekti:
“İnsandan insana geçebilmesi için insan hareketliliğinin de olması gerekiyor. İzole insanlarda birbirine geçmeyecektir. Kısıtlamaların gevşetilmesiyle birlikte ciddi bir insan hareketliliğiyle karşı karşıya kaldık. Bir rehavet ortamı oluştu. İnsanlar salgın kontrol altındaymış gibi davranmaya başladı. İki faktörü birleştiğimizde karşımızdaki tabloyu ortaya çıkardı.”
Mutasyon aşıları nasıl etkiliyor?
Brezilya ve Güney Afrika varyantlarında aşıların etkisini azalttığına dair bir takım çalışmalar olduğunu dile getiren Ertuğrul, “Aşının etkinliğini ikiye ayırmak gerekiyor. Birincisi aşıyı yaptıktan sonra hasta olmama oranı. Yani kişiler hasta olmayacaklar. Hasta olsalar bile ağır geçirmeyecekler. Elimizdeki aşılar insanların ağır hastalık geçirmesini engelleyebilecek nitelikte. Fakat bu mutasyonlar birikirse o zaman hastalığın ağır tabloyla geçme olasılığı doğabilecek. Bunun için ciddi mutasyon birikimleri gerekiyor. Şu an için aşı olmaktaki temel amacımız sadece hasta olmamak değil ağır hastalığı geçirmemektir. O nedenle herkesin aşı olması gerekiyor” dedi.
[UHA Haber Ajansı, 01 Nisan 2021]
