enflasyonemeklilikötvdövizakpchpmhp
SON DAKİKA
08:07 Uluslararası Türk Dünyası Sosyal Bilimler Kongresi (UTDSBK), 15 – 17 Ekim 2025 tarihlerinde Bosna Hersek’te düzenlenecek
06:55 Doğu Türkistan’da neler oluyor? Doğu Türkistan sadece Doğu Türkistanlıların davası değil, Türklerin en büyük davası olması gerekiyor…
00:54 Cumhurbaşkanı Erdoğan, İngiltere Başbakanı Starmer ile görüştü
00:49 İsrail ve Yunanistan bu gelişmeyi, sadece güvenlik değil, nüfuz mücadelesi açısından da kritik bir eşik olarak okuyor…
00:41 Rusya-Ukrayna Arasında Barış Neden Sağlanamıyor?
00:41 İslamofobi mi Yoksa İslam Düşmanlığı mı?
00:41 Bakan Uraloğlu: “Taşınabilir Elektronik Cihazlarla İlgili Uluslararası Kurallara Titizlikle Uyulması Gerekiyor”
00:33 Rusya’da bilime ve akla yatırım
00:28 Bakan Yerlikaya Suriye İçişleri Bakanı Hattab ile görüştü
00:20 Bakanlıktan, otel yangınıyla ilgili eski İş Başmüfettişi hakkında soruşturma izni
00:17 WWF’ten plastik kirliliğine karşı güçlü ve hukuken bağlayıcı bir küresel anlaşma çağrısı
00:15 Devlet Bahçeli: Türkiye terör musibetinden kalıcı olarak kurtulacaktır
00:06 Milli İstihbarat Akademisi, İsrail ile İran arasındaki savaşı raporlaştırdı
07:16 Türkiye’de son günlerde yaşanan orman yangınlarıyla mücadeleye destek vermek isteyen vatandaşlar, CİMER’e başvurdu
06:41 Azerbaycan-Suriye Enerji Koridoru
06:26 Eskişehir’deki orman yangınında şehit olan AKUT gönüllüsü Tekin Enes Sarıyıldız’ın mezun olduğu okuldan alamadığı diploması, ailesine teslim edildi
00:56 İskoçya Başbakanı Gazze’deki durumu “soykırım” olarak nitelendirdi
00:52 Trump’ın konuşlandırma emrinin ardından… Amerikan nükleer denizaltıları hakkında ne biliyoruz?
00:46 Yorum: Paşinyan’ın son açıklamaları ışığında gerçek Ermenistan ve Anayasa Değişikliği
00:38 Gazze ateşkesi: ‘Kapsamlı anlaşma’ konuşmaları, durgunlaşan müzakereleri harekete geçirebilir mi?
TÜMÜNÜ GÖSTER →

Ülke profili: Kazakistan

Ülke profili: Kazakistan
8 Ocak 2022
552
A+
A-

NUR SULTAN – UHA HABER / Dünyanın en büyük karayla çevrili ülkesi olan 18 milyon nüfuslu Kazakistan, tüm Batı Avrupa’dan daha büyük. Petrol ve doğalgaz zengini ülke, dünyadaki uranyum kaynaklarının da yüzde 15’ine sahip.

Candan Bilgici
TRT Haber : Candan Bilgici

Bulunduğu bölgede ekonomik ve ticari anlamda büyük devletlerden biri olan Kazakistan, akaryakıt zammıyla başlayan gösterilerin ardından dünya gündeminde ilk sıralara yerleşti.

Batı Avrupa büyüklüğündeki devasa ülke, 2 milyon 717 bin kilometre kare yüzölçümüne, geniş maden kaynaklarına ve muazzam ekonomik potansiyele sahip.

Gelin Kazakistan’ın ülke profiline yakından bakalım…

Etnik köken

Nüfusun çoğunluğunu yerli etnik grup olan Kazakların oluşturduğu çok uluslu bir ülke olan Kazakistan’ın bugünkü başkenti Nur Sultan.

Kazaklar ve Ruslar dışında, Ukraynalılar, Özbekler, Almanlar, Tatarlar, Uygurlar, Koreliler ve Ahıska Türkleri de dahil olmak üzere çok çeşitli etnik gruplar yaşıyor.

Bağımsızlığını 1991’de ilan eden Kazakistan, Sovyetler Birliği’nin dağılması sonucu ülkede oluşan büyük demografik krize karşı nüfus politikası yürütüyor.

Sovyet yönetimi altında bastırılan ana din olan İslam, yeniden canlanıyor.

Kuzeybatısında Rusya ile 5 bin kilometrelik ve Çin ile 17 bin kilometrelik sınırı bulunan Kazakistan, Tacikistan dışında tüm diğer Orta Asya cumhuriyetleriyle komşu. Kazakistan’ın Hazar Denizi’ne ve Aral Gölü’ne kıyısı bulunuyor.

Müslüman dünyasının nükleer enerjiye sahip ilk ülkesi

1991’de Sovyetler Birliği’nin çöküşünün ardından bağımsızlıktan bu yana, petrol sektörüne yapılan büyük yatırımlar hızlı ekonomik büyüme getirdi.

Ülke, nükleer enerjinin yanı sıra kuzeydeki bozkırlarda kurulu bir uzay üssüne de sahip.

Uzaya çıkan ilk insan Yuri Gagarin 12 Nisan 1961’de Vostok uzay aracıyla Baykonur uzay üssünden uzaya fırlatılmıştı.

Ülke petrol, doğalgaz bakımından zengin olmasının yanı sıra, uranyum, bakır, çinko, altın, kurşun, demir yatakları bakımından da zengin.

Hazar Denizi petrollerine yapılan yatırımlar sayesinde ekonomik büyüme yılda ortalama yüzde 9’u geçti. 2010 yılından itibaren kişi başına düşen Gayri Safi Yurtiçi Hasıla (GSYH) 90’lı yıllara oranla 10 kat arttı.

2010 yılı verilerine göre 1,61 milyon varil petrol üretilen ülke, günde 1,501 milyon varil petrol ihracatı yapıyor ve kanıtlanmış 30 milyar varillik petrol rezerviyle dünyada 11’inci sırada yer alıyor.

2009 verilerine göre Kazakistan, 2,407 trilyon metreküp kanıtlanmış doğalgaz rezerviyle dünyada 15’inci sırada.

Bağımsızlıktan bu yana 2 cumhurbaşkanı değişti

Bağımsız Kazakistan’ın kurucusu Nursultan Nazarbayev 1991’den beri cumhurbaşkanlığı görevini yapıyordu.

Uzun süredir meslektaşı olan Kassym-Jomart Tokayev, Nazarbayev Mart 2019’da aniden istifa ettiğinde cumhurbaşkanlığı görevini devraldı.

Eski yıldız Almatı

Mayıs 1929’da Kazakistan’ın başkenti olan Almatı, 1997 yılına kadar bu görevini sürdürdü.

Yeryüzündeki ilk elmanın Kazakistan’ın eski başkenti Almatı’da ortaya çıktığına inanılıyor.

Kazakçada başkent: Astana

16 Aralık 1991’de bağımsızlığını ilan eden Kazakistan, 1997’de ülkenin başkentini güneydeki Almatı’dan kuzeydeki Akmola kentine taşıma kararı aldı.

Böylece kışı sert, sosyoekonomik ve altyapı olarak gelişmemiş küçük bir kent olan Akmola, Kazakistan’ın başkenti olarak yeniden inşa edilmeye başlandı.

1998’de ise şehrin ismi Kazakçada başkent anlamına gelen Astana olarak değiştirildi

Başkentin adı değişti

19 Mart 2019’da Nazarbayev’in cumhurbaşkanlığı görevinden istifa etmesinin ardından ülkenin Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev’in önerisiyle ülke parlamentosunca Astana ismi Nur Sultan olarak değiştirildi.

Kazakistan 1940’tan beri Kiril alfabesi kullanıyordu

Türk cumhuriyetleri içinde en büyük yüz ölçümüne sahip olan ve 1991 yılında bağımsızlığını kazanan Kazakistan, 1940’tan beri Kiril alfabesini kullanıyordu.

2017’de kademeli olarak Latin alfabesine geçme kararı aldı, ancak düzenlenen alfabe eleştirilere maruz kaldı.

[UHA Haber Ajansı, 08 Ocak 2022]

ETİKETLER:
Yorumlar

Henüz yorum yapılmamış. İlk yorumu yukarıdaki form aracılığıyla siz yapabilirsiniz.