İsrail’in skandal “Philadelphia Koridoru” planı

Mısır’ın sınır hattı olan Philadelphia Koridoru’nu işgal etmek ve Gazze’nin son nefes borusunu da kesmek isteyen İsrail, kente sığınmış 1,5 milyon masum sivilin hayatını tehdit ediyor.

UHA / İnternational News Agency

İsrail, Gazze Şeridi’nde 4 aydan fazla bir süredir sürdürdüğü savaşın ardından yaklaşık 1,5 milyon Gazzelinin sığındığı Refah kentine yöneldi. Refah, kuzey ve orta Gazze bombalanırken İsrail tarafından “güvenli bölge” ilan edilmişti.

Ancak öyle olmadığı kısa zaman sonra ortaya çıktı.

Netanyahu, ilk olarak 10 Aralık’ta “Gazze’de savaştan sonrasıyla” ilgili planından bahsederken Refah kenti sınırları içerisinde yer alan Philadelphia Koridoru’nda kontrolü sağlama niyetinden bahsetmiş, 15 Aralık’ta da bunu yinelemişti.

30 Aralık 2023’te düzenlediği ve Savunma Bakanı Yoav Galant ile Savaş Kabinesi üyesi Benny Gantz’ın katılmayı reddettiği basın toplantısında da Netanyahu, yine Philadelphia Koridoru’nu dile getirmişti.

Savunma Bakanı Yoav Gallant ise 1 Şubat’ta Gazze Şeridi’nin Han Yunus bölgesindeki İsrail birliklerini ziyaretinde yaptığı açıklamada, kara saldırılarını Refah kentine taşıyacaklarını söylemişti.

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu son olarak geçtiğimiz günlerde yaptığı açıklamada Mısır sınırında yer alan ve İsrail’in saldırılarından kaçan yüz binlerce kişinin sığındığı Refah kentine kara saldırısı başlatacaklarının işaretini verdi.

Gazze’nin herhangi bir tehdit oluşturmamasını garanti altına almak istediklerini söyleyen Netanyahu, Philadelphia Koridoru’nun, İsrail’in elinde ve kontrolünde olması gerektiğini, bunun haricinde hiçbir düzenlemenin İsrail tarafından kabul edilmeyeceğini ifade etmişti.

Bu tartışmalar devam ederken İsrail ordusu Refah kentini bombalamaya başladı. İlk belirlemelere göre 100 kişi hayatını kaybetti.

İsrail ordusu, daha önce de Philadelphia Koridoru dahil Gazze ile Mısır arasındaki bölgeyi bombardımana tutmuştu.

Philadelphia Koridoru nedir?

Diğer adı “Salahaddin Koridoru” olan Philadelphia Koridoru’yla, Mısır ile Gazze Şeridi arasında Akdeniz kıyısından Kerem Ebu Salim Sınır Kapısı’na kadar uzanan birkaç yüz metre genişliğinde ve 14 kilometre uzunluğundaki bir şeritten bahsediliyor.

Burası aslında 1979 yılında İsrail ile Mısır arasında imzalanan barış anlaşmasıyla, İsrail güçlerinin kontrol ettiği ve devriye gezdiği bir tampon bölge olarak kuruldu. Bu koridorun bir amacı da Mısır ile Gazze arasında insan hareketini, silah ve mühimmat gibi yasa dışı malzemelerin geçişini önlemekti.

Barış anlaşmasına göre, Filistin toprakları üzerinde yer alan ve Philadelphia Koridoru olarak adlandırılan sınır bölgesi, İsrail kuvvetlerinin kontrolüne tabiydi. Anlaşma, koridorun Mısır topraklarında olan bölgesinde sadece hafif silahlar taşıyan sivil polislerin görev yapmasını öngörüyordu.

İsrail güçleri 2005’te Gazze’yi terk edinceye kadar bölgenin kontrolü İsrail’de kaldı. İsrail Gazze’den çekilince bölgeyi Filistin yönetimine teslim etti. 2007’de Hamas, Gazze’de başa gelince Philadelphia Koridoru’nda da denetimi ele aldı.

İsrail’in Gazze’ye yönelik ablukasını artırmasıyla birlikte Filistinliler bu sınır şeridini geçerek Mısır’dan temel ihtiyaç maddelerini karşılamak zorunda kaldılar. Bunun üzerine Mısır, koridor üzerinde güvenlik önlemlerini artırdı.

Ablukanın yıllarca devam etmesi üzerine ise Filistinliler, Philadelphia Koridoru’nun altından Mısır’a çıkan çok sayıda tünel inşa ettiler ve temel ihtiyaçlarını bu şekilde karşıladılar ancak bu durum da 2014’te sona erdi. Sonrasında Refah Sınır Kapısı üzerinden Mısır’dan Gazze’ye resmi olarak mal girişi başladı.

Amaç, Gazze ile Mısır’ı birbirinden ayırıp ablukayı artırmak

Philadelphia Koridoru üzerinde biri Mısır’a (Refah) diğeri de İsrail’e (Kerem Ebu Salim) açılan iki sınır kapısı bulunuyor. İsrail’in, bu koridoru ele geçirmesi ise Gazze’nin dışarı açılan tek kapısının da kapanması ve yüzde 100 abluka anlamına geliyor.

İsrail kanalı “I24NEWS”te bu konuyla ilgili yayımlanan bir analizde, İsrail ordusunun, Philadelphia Koridoru’na doğru hareket etmesinin, “Gazze’yi Mısır ve Sina çölünden ayırma amacı taşıdığı” ifade edildi.

Analizde, İsrail’in, güney sınırında güvenliği en üst düzeye çıkarmayı ve buranın Filistinli gruplara silah sağlayacak bir geçiş noktası haline gelmemesini amaçladığı kaydedildi.

Yediot Ahronot Gazetesi de üst düzey bir İsrailli yetkilinin sözlerine atıfla İsrail ve Amerika Birleşik Devletleri’nin, Mısır ile Gazze arasındaki sınır boyunca, Gazze’ye silah kaçakçılığını önlemek amacıyla yer altında bir engel inşa etmeyi tartıştığını açıkladı.

Bu engelin, İsrail’in kendi sınırları boyunca inşa ettiği duvara benzer olması planlanıyor. Yetkili, gazeteye yaptığı açıklamada şunları söyledi:

“Philadelphia Koridoru üzerinde kontrol sağlasak bile, bu Refah altındaki tüneller yoluyla yapılan kaçakçılığı engellemeyecek. Bu yüzden yer altında bir engel inşa etme üzerinde çalışıyoruz. Bugün 15 yıl süresince inşa edilen Gazze’de bulunan yapıların yıkılması zaman alacak. Eğer yer altında bir engel varsa, kaçakçılığın yeniden başlaması çok zor olacak.”

İsrail ordu radyosunun haberinde ise Tel Aviv ve Kahire yönetimlerinin, “Philadelphia Koridoru’nun (Selahaddin Koridoru) kontrolüne ilişkin anlaşmaya yaklaştığı” iddia edilmiş, Refah kentindeki Filistinlilerin Gazze Şeridi’nde bir başka bölgeye tahliyesinin ardından İsrail’in, Mısır ile varılması beklenen anlaşma uyarınca Philadelphia Koridoru üzerinde “kesin bir nüfuza” sahip olacağı öne sürülmüştü.

Mısır, İsrail’in bu planına nasıl bakıyor?

İsrail ve Başbakan Netanyahu’nun Refah kentine yönelik söylemleri bugün artık eyleme geçmiş gibi görünüyor. Ancak Tel Aviv’in dillendirdiği bu isteklerin Mısır tarafında karşılık bulduğunu söylemek zor.

Mısır’da hükümete yakınlığıyla bilinen “Kahire el-İhbariyye” televizyon kanalına konuşan ismi açıklanmayan Mısırlı üst düzey bir güvenlik yetkilisi, İsrail basınında çıkan “Kahire ve Tel Aviv yönetimlerinin Refah şehri ve Philadelphia Koridoru konusunda mutabakata vardığı” yönündeki haberlere ilişkin açıklamada bulundu.

Mısırlı yetkili, ülkesinin “Refah kenti ve Philadelphia Koridoru konusunda İsrail ile anlaşmaya varması veya söz konusu koridora ilişkin herhangi bir teknolojik imkan tesis edilmesi yönünde ortaya atılan söylentileri” yalanladı.

Söz konusu yetkili, Philadelphia Koridoru’na ilişkin yeni bir güvenlik düzenlemesinin de bulunmadığını vurguladı.

Camp David Barış Anlaşması askıya alınabilir

ABD merkezli AP haber ajansının Mısırlı iki üst düzey yetkili ve bir Batılı diplomata dayandırdığı habere göre Kahire’nin, İsrail’le yapılan Camp David Anlaşması’nı askıya alması gündemde.

Mısırlı yetkililer, Refah’ta yaşanabilecek çatışmaların bölgedeki ana insani yardım kapısının kapanmasına neden olabileceği uyarısında bulundu.

Mısır’ın yaklaşık yarım asırdır bölgesel istikrarın temel taşı olan Camp David Anlaşması’nı askıya alma uyarısı, İsrailli yetkililerin Refah kentine yönelik operasyon açıklamalarının ardından geldi.