Deve Yılı: Suudi Arabistan en çok imrenilen hayvanını kutluyor

Develer ve Arap şiiri  

Araplar için şiir, bilgeliklerinin bir deposu, tarihlerinin bir kanıtı ve yaratıcı yeteneklerinin bir vitrinidir.

Ve devenin Arap toplumundaki ayrılmaz amacı ve saygı duyulan statüsü nedeniyle, Arap şiiri hayvana yapılan göndermelerle doludur. Böylelikle develer çölde yaşayan hayvanlar olmaktan çıkıp, derin kültürel öneme sahip güçlü semboller haline getirildi. 

Yazar ve eleştirmen Dr. Ali Zaala’ya göre antik tarihçi İbn el-Nedim, develere atıfta bulunan en az 20 kitap listeledi. Ne yazık ki bu kitapların çoğu kaybolmuş ve yalnızca İbn Manzur’un Lisan el-Arab’ı gibi diğer eserler aracılığıyla korunabilmiştir.

Arap kültürel yazılarında develere olan bu ilk ilgi, develerin Arapların yaşamlarında ve bilinçlerinde oynadığı önemli rolü vurgulamaktadır.

Bu durum özellikle İslam öncesi Arap edebiyatında belirgindir ve o dönemin şiirlerinde, nesirlerinde, anlatılarında ve atasözlerinde bulunan deve hakkındaki yazılar derinlemesine anlaşılmadan tam olarak anlaşılamaz. 

Zaala, devenin Arap insanının simgesi, zor zamanlarda ve yolculuklarda yoldaş, gurur ve kahramanlığın sembolü olarak görüldüğünü açıklıyor.

Al-Mutalammis adlı şair, “Boynuna kayışlar bağlı dişi bir deve getirdiğinde endişelerimi unuttum” diye yazdı.

Al-Marqash Al-Ekbar, devesiyle zorlu çölde yaptığı zorlu yolculuğu yazdı.

“Güllerin solduğu zamansız bir çölde 

uykumdan uyanıyorum 

Ve sessizce, 

Gece karanlıklaştıkça devemi çağırıyorum.”

Suudi Arabistan’ın Abqaiq Dammam şehrinde çöl safarisi deve gezintisi festivali.

Çağdaş Suudi kültüründe develer 

Develer modern çağda da önem taşıyor.

Şair ve beşeri bilimler araştırmacısı Abdul Hadi Saleh, Al Majalla’ya hayvanların özgünlüğü temsil ettiğini ve Suudilerin çevreleriyle olan güçlü bağını yansıttığını açıkladı.

Develerin farklı renklerini, işaretlerini ve benzersiz özelliklerini yansıtan farklı isimleri vardır. Her açıklama, ister sahiplik, ister yarış, ister et veya süt olsun, pratik bir amaca hizmet eder. 

Bazı Suudiler develeri spor veya diğer ticari faaliyetler için besliyor, bazıları ise onları eğlence ve hobi olarak besliyor. Diğerleri nadir deve türlerinin koleksiyoncularıdır. Safkan develerin en iyi koleksiyoncularından biri Kral Halid’di.

İki tür deve vardır. Al-Majaheem veya Necdi develerinin rengi siyahken, Al-Maghateer’in ten rengi, sarımsı ve hatta kırmızımsı rengi vardır.

Sanatta develer

Develer her zaman güzel sanatlar, drama ve şiir de dahil olmak üzere Suudi sanat sahnesinin bir parçası olmuştur.

Suudilerin popüler hafızası, merhum şarkıcı Mutlaq Al-Dhiyabi’nin söylediği gibi develerle ilgili şarkılarla doludur. Bu varlık , Mishal Al-Jasser’in yönettiği çağdaş Suudi filmi Naga’da görüldüğü gibi, zaman boyunca güçlü kalmıştır .

Film, Toronto Film Festivali ve Kızıldeniz Film Festivali’nde görücüye çıktı ve Netflix platformunun en çok izlenen filmlerinden biri oldu. 

2023 yapımı Naga filminden bir kare

Develer genellikle sanatta, fotoğrafçılıkta ve yaratıcı yazarlıkta öne çıkar.

Eleştiri ve edebiyat profesörü Dr. Rania Al-Ardawi, Kültür Bakanlığı’nın bu yıl develeri onurlandırma kararının, develerin Suudi kimliği, kültürü ve mirasındaki zengin yerini vurguladığını söylüyor.

“Bu yılın teması, tıpkı yıllar içindeki önceki temalar gibi, Arap kaligrafisi, şiir ve kahve gibi Suudi Arabistan’ın zengin kültürü ve tarihine odaklanıyor” dedi.

Suudi Arabistan zengin geleneklerini dünyaya sergilemeye devam ederken devenin rolü bu yıl bir dizi sanatsal ve kültürel etkinlikle kutlanacak. (Al Majalla)