UHA/ İnternational News Agency
ANKARA, 04 HAZİRAN 2025 – Türk Akademisi, Türk ülkeleri ve toplulukları arasında bilimsel ve eğitimsel iş birliğini koordine eden ve teşvik eden, Türk Devletleri Teşkilatı çatısı altındaki uluslararası kuruluş.
Türk Akademisi, yasal görevleri çerçevesinde tarih, arkeoloji, etnoloji, antropoloji, edebiyat, dil bilimi, terminoloji, sanat ve sosyoekonomik konular dahil olmak üzere, Türklük bilimi çalışmalarının farklı yönlerinde iş birliğini sağlıyor.
Türk Akademisi’ne Türkiye, Azerbaycan, Kazakistan ve Kırgızistan kurucu üye, Özbekistan ve Macaristan ise gözlemci üye ülkelerdir.
Akademi’ye yeni bir gözlemci ülke katılıyor
Türk Devletleri Teşkilatı (TDT) Devlet ve Hükûmet Başkanları Budapeşte’deki Gayriresmî Zirvesi’nde Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’ne (KKTC) Türk Akademisi nezdinde gözlemci statüsü verilmesine yönelik karar onaylandı.
Türk Akademisi, Türklük bilimi konusunda bölgesel koordinasyon merkezi olarak hizmet veriyor.
Misyonu, Türk Dünyasının bilim ve eğitimde bütünleşmesini derinleştirmek olan Türk Akademisi, ilgili kuruluşlar arasında ortaklıklar kurarak Türkiyat araştırmalarını geliştirmeye yönelik program ve projeler başlatarak bilim ve eğitim alanlarındaki iş birliğinin güçlendirilmesi yönünde girişimlerde bulunuyor.
Türk Dünyası araştırmaları için bir kurum
3 Ekim 2009 tarihinde Azerbaycan’ın Nahçıvan kentinde düzenlenen Türk Devlet Başkanları Zirvesi’nde Kazakistan, Türk Dünyası araştırmalarını yürütmekle görevlendirilecek ortak bir bilim kurumunun oluşturulmasını önerdi.
Bu öneriden yola çıkarak 25 Mayıs 2010 tarihinde Kazakistan Cumhuriyeti Eğitim ve Bilim Bakanlığı himayesinde Astana’da “Türk Akademisi”nin açılışı yapıldı.
Devlet Başkanları, 23 Ağustos 2012 tarihinde Bişkek’te gerçekleşen Türk Devletleri Teşkilatı İkinci Zirvesi’nde “Türk Akademisi’nin Kurulmasına İlişkin Anlaşma”yı imzaladı.
Akademi’nin merkezi Astana’da
Türk Akademisi ile Kazakistan arasında 16 Kasım 2020 tarihinde “Ev Sahibi Ülke Anlaşması” imzalandı. “Türk Akademisi’nin Kurulmasına İlişkin Anlaşma” Azerbaycan, Kazakistan, Kırgızistan ve Türkiye parlamentoları tarafından onaylanması 2021 yılında tamamlandı.
Türk Akademisi, 2022 yılında Üye Devletlerden tam bütçe ve uluslararası personel alarak tam teşekküllü bir uluslararası kuruluş olarak çalışmaya başlamıştır. Türk Akademisi, sırasıyla 2018 ve 2022 yıllarında Macaristan ve Özbekistan’a gözlemci statüsü vermiştir.
Türk Akademisi’nin 4 üye devleti ve 2 gözlemcisi bulunuyor. Başkanlığını Prof. Dr. Şahin Mustafayev’in üstlendiği kuruluş, üye devletlerin katkılarıyla finanse edilmektedir.
Türk Akademisi’nin merkezi, Kazakistan’ın başkenti Astana’dadır.
Türk Akademisi’nin başkanlığını daha önceki yıllarda Prof. Dr. Şakir Ibrayeve Prof. Dr. Darhan Kıdırali yürüttü.
