Türkiye, son otuz yılda meydana gelen kapsamlı uluslararası değişimlerle birlikte, dış politika anlayışında kapsamlı bir kavramsal ve teorik dönüşüm ve yeniden yapılanma sürecini başlatmıştır. Türkiye tipik realist anlayışın ötesine geçerek ahlaki değerleri gözeten yeni bir dış politika perspektifi geliştirmeye başlamıştır.
Insight Turkey’in Sonbahar sayısı, Türkiye’nin büyük stratejisinin dönüşümüne odaklanmaktadır. Üç yorum yazısı ve altı makale, okuyucuların Türkiye’nin bölgesel ve küresel düzeydeki mevcut konumunu daha iyi anlamalarına yardımcı olacaktır.
Türkiye’nin büyük strateji özelliklerine odaklanan Hasan Yükselen’in makalesi, Türkiye’nin uzun süredir takip edilen bir büyük stratejisi olduğunu, ancak yeni kavramların strateji yeteneğini geliştirebileceğini savunmaktadır. Öte yandan Şener Aktürk, Türkiye’nin büyük stratejisinin küresel büyük güçlerin büyük stratejileriyle ne kadar uyumlu olduğunu araştırmaktadır. Ayrıca Murat Yeşiltaş ve Ferhat Pirinççi makalesi, Türkiye’nin büyük stratejisini nasıl ayarlaması gerektiğini ve kapsamlı bir büyük strateji geliştirerek önemli çıkarlarını nasıl koruması gerektiğini analiz etmektedir.
Türkiye’nin ikili ilişkilerine özel olarak odaklanılmadığı takdirde, Türkiye’nin büyük stratejisinin analizi eksik kalmaktadır. Alperen Kürşad Zengin ve İlyas Topsakal Türkiye ve Rusya’nın büyük stratejilerine dair bir örüntü oluşturarak, ilişkilerin “esnek rekabet” ve “akıllı uyum” kavramları üzerinden açıklamaktadır. Kaan Yiğenoğlu ise 2021’de yürürlüğe giren Türkiye-İngiltere serbest ticaret anlaşmasını incelemektedir.
Türkiye’nin diğer bölgelerdeki stratejisine ilişkin olarak Ali Omidi’nin yorumu, Türkiye’nin MENA bölgesindeki yumuşak gücünün bileşenlerini ele alıyor. Abdinor Dahir’in yorumu, Türkiye’nin Afrika’daki artan ayak izinin muhtemelen her iki taraf için de olumlu sonuçlar üretmeye devam edeceğini ileri sürmektedir. Aynı kapsamda Abdennour Toumi’nin yorumu, Cezayir-Türkiye ilişkilerinin iddialı stratejik yakınlaşmasının Fransa’nın Sahel politikasını nasıl etkileyeceğini incelemektedir.
Insight Turkey’in bu sayısı, konu dışı parçalarla uluslararası sistemdeki değişimler, Karabağ Savaşı, Körfez rekabeti ve Balkanlar’daki gelişmelerle ilgili oldukça önemli konuları ele almaktadır. Mustafa Menshawy ve Simon Mabon, Kemal İnat ve Melih Yıldız, Nazım Jafarov ve Araz Aslanlı, Hülya Kınık ve Sinem Çelik, Mehmet Rakipoğlu ve Andrej Semenov değerli katkılarıyla sayımızı zenginleştirdiler.
Türkiye’nin büyük stratejisinin kapsamlı bir analizini yapmaya çalışan Insight Turkey’in bir başka bilgilendirici sayısını okuyucularımıza sunmaktan mutluluk duyuyoruz. Umuyoruz ki bu sayı, Türkiye’nin büyük stratejisini tanımlamakla ilgilenen herkes için bir dayanak noktası oluşturacaktır.
İnci Cevher UZGAŞ
[UHA Haber Ajansı, 17 Ocak 2022]
