Türkevi binasının çıkışında VOA Türkçe’ye Erdoğan’la yapılan görüşmeyi değerlendiren Haham Levi Shemtov, Erdoğan’ın da Yahudi toplumunun da ilişkilerin yeni bir yola girmesi konusunda son derece istekli olduklarını söyledi.
Chabad Amerikan Dostları Grubu’nun Başkan Yardımcısı Shemtov, Yahudiler’in yeni yılı Roş Aşana’nın başlamasına günler kala Türkiye’yle de yeni ilişkiler sinyali verdi.
VOA Türkçe: Cumhurbaşkanı Erdoğan’la görüşmeniz nasıl geçti? Görüşmeye dair neler aktarabilirsiniz?
Haham Levi Shemtov: “Türkiye çok kompleks bir ülke ve dünya üzerinde son derece karmaşık bir coğrafyada yer alıyor. Sadece ABD Türkiye ilişkilerinde değil Türkiye’nin, Yahudi toplumu ve İsrail’le ilişkilerinde de sorunlar süregelmekte. Ancak hiçbir şey hemen ve kalıcı şekilde düzelmiyor. Biz, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın mevcut durumu başka bir noktaya taşımak konusunda son derece istekli olduğuna inanıyoruz. Biz de bu konuda son derece istekliyiz. Türkiye ve Yahudi toplumu, yüzyıllarca neredeyse bin yıl geriye giden bir geçmişe sahip. Bizlerin tarihinin bir kısmı Türkiye topraklarında başlar. Her şeyin çok iyi olmadığı zamanlar yaşandığını da biliyoruz. Ama şimdi daha iyi bir gelecek için ileriye bakmak istiyoruz. Roş Aşana zamanında ilişkileri düzenlemekten, tövbeler etmekten bahsediyoruz. Yahudi düşünce sürecinde, bazen bir iyileşmenin kırık bir kemiğin yeniden kaynaması gibi zaman aldığını biliyoruz. Bu iyileşmenin olmasını bekliyoruz. Bundan sonraki süreçte ne olur kimse bilemez. Yahudi inancına göre, yeni yıla haftalar kalmışken ne olacağını sadece Allah bilir. Ama gidişata göre, aradığımız olumlu yönde ilerliyoruz. Yavaş yavaş ilerliyoruz. Her zaman, hangi yöne gittiğimizi bilmenin ne kadar hızlı gittiğimizden daha önemli olduğunu söylerim. Doğru yönde ve hızlı ilerliyoruz. Ama her zaman bir risk olduğunu da görüyoruz. Birşeyler her zaman kopabilir. Ama şu anda kopma değil birleşme yaşanıyor. O nedenle şu an kırılmalara endişe etmek yerine süreci cesaretlendirmeliyiz.”
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın, New York’taki temasları kapsamında İsrail Başbakanı Yair Lapid’le biraraya gelmesi bekleniyor. Son dönemde normalleşme sürecine giren Türkiye-İsrail ilişkileri kapsamında, İsrail Cumhurbaşkanı Isaac Herzog da Türkiye’yi ziyaret etmişti. İki ülke ayrıca karşılıklı olarak yeniden büyükelçi atama kararı aldı.
Bu çerçevede İsrail iki gün önce Irit Lillian’ın Türkiye’ye büyükelçi olarak atanmasına karar verildiğini duyurdu. Türkiye’nin de kısa süre içerisinde İsrail’e atayacağı büyükelçiyi belirlemesi bekleniyor.
[UHA Haber Ajansı, 21 Eylül 2022]
