enflasyonemeklilikötvdövizakpchpmhp
SON DAKİKA
00:46 İletişim Başkanı Fahrettin Altun, “Türkiye, özgür biçimde kendi geleceğini kendi tayin eden bir Suriye’den yanadır”
00:34 Baklava kutusundaki rüşvet görüntülerine Özgür Özel, i. Özel, “Görüntüleri gördüm başımdan aşağı kaynar sular döküldü”
00:18 Manavgat Belediye Başkanı Kara görevden uzaklaştırıldı
00:13 Denizli’de sıcak havalardan kaçmak isteyenlerin uğrak noktalarından Kefe Yaylası, doğal güzelliğiyle keşfedilmeyi bekliyor
00:09 İsrail ordusu, Gazze Şeridi’nde beklenen ateşkes öncesi özellikle bölgenin kuzeyine yönelik saldırılarını yoğunlaştırdı
00:09 Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır, Dünya Fikri Mülkiyet Örgütünün (WIPO) Bakanlar Toplantısı’na katıldı
00:05 Bakan Yumaklı’dan orman yangınlarına karşı uyarı
00:01 CHP Genel Başkanı Özgür Özel’in dokunulmazlığının kaldırılması talebiyle yeni bir fezleke daha TBMM’de
00:01 Muş’ta balıkların üreme dönemi olan 15 Mayıs 15 Ağustos tarihleri arasında uygulanan av yasağına sıkı denetim
23:51 Bolu Kartalkaya Kayak Merkezi’nde 78 kişinin hayatını kaybettiği, 133 kişinin yaralandığı otel yangını davası sürüyor
23:35 Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Milli Savunma Bakanı Yaşar Güler ile yarın Pakistan’a resmi ziyarette bulunacak.
23:20 Türkiye, metan gazına maruz kalarak şehit olan askerlerimizi son yolculuklarına uğurladı.
21:52 Güçlü Türkiye İçin Stratejik Öneriler!
20:44 Küresel Gazeteciler Konseyinden gençler için “MEDYALAB KAMPI ” 
20:40 Büyükçekmece Belediye Başkan Vekili Şahin tutuklandı
00:49 İçişleri Bakanı Yerlikaya, kırmızı bültenle aranan 15 suçlu, Türkiye’ye getirildi
00:36 MİT Başkanı Kalın’ın Bağdat’a gitmesi planlanıyor
00:36 Cumhurbaşkanı Erdoğan: CHP milletten kopuk marjinallerinin oyuncağı haline geldi
00:29 Kartalkaya faciasında, aralarında otelin sahibi ve belediye yetkililerinin de bulunduğu 19’u tutuklu 32 sanık hakim karşısına çıktı.
00:19 Bakan Fidan, “İsrail Gazze’de yürüttüğü soykırımı bölgede onlarca yıl boyunca kaydedilen kalkınmayı tersine çevirdi”
TÜMÜNÜ GÖSTER →

Enflasyonda Manşet-Çekirdek Tartışması

Enflasyonda Manşet-Çekirdek Tartışması
15 Eylül 2021
394
A+
A-

Başkan Kavcıoğlu’nun Merkez Bankası’nın odağına çekirdek enflasyonu koyduğunu açıklaması çok da şaşırtıcı değil. Ancak manşet ile çekirdek arasındaki makas çok açılırsa, TCMB’nin buna nasıl reaksiyon göstereceğine dair ipuçları verilmeli.

Doç. Dr. Nurullah GÜR & SETA Ekonomi Araştırmaları Direktörü

TCMB Başkanı Şahap Kavcıoğlu’nun bu hafta yaptığı konuşma para politikasının rotasına dair yeni bir tartışma başlattı. Kavcıoğlu, açıklamasında manşet enflasyon (TÜFE’deki değişim oranı) yerine çekirdek enflasyonu (enerji-gıda- içecekler- tütün ürünleri-altın hariç TÜFE’deki değişim) para politikasının odağına koyduklarını belirtti. Bazı ekonomistler TCMB’nin bu yaklaşımına “olmaz öyle şey” diyerek itirazlarını dillendirdiler. Aslında TCMB’den gelen bu sözlü yönlendirme çok da şaşırtıcı ve anormal değil.

Geçen hafta enflasyonun beklentilerin üzerinde gelmesi ve politika faiz oranını aşmasından sonra TCMB’nin para politikasına dair önünde üç temel alternatif olduğunu söyleyebiliriz:

  1. Politika faizini arttırmak,
  2. Finans piyasalarına yapılan fonlamanın kompozisyonda değişikliğe giderek ağırlıklı ortalama fonlama maliyeti (AOFM) üzerinden örtük bir faiz artışı gerçekleştirmek,
  3. Manşet enflasyondaki artışa rağmen neden para politikasında ilave sıkılaşmaya gidilmeye gerek duyulmadığını piyasalara anlatmak. Bir çeşit sözlü yönlendirme yapmak.


POLİTİKA ALTERNATİFLERİ

Birinci alternatifi devre dışına bırakabiliriz. Mevcut koşullarda neredeyse hiç kimse TCMB’nin politika faizinde artışa gidebileceğini düşünmüyor. Bu, sadece siyasi olarak tartışılacak bir mesele değil. Arz tarafındaki (küresel emtia fiyatları, kuraklık vb.) sıkıntıları düşünecek olursak, politika faizini arttırmanın enflasyonu düşürmedeki marjinal etkisi şu aşamada oldukça sınırlı kalabilir. TCMB’nin faizleri arttırması halinde gıda talebinin düşeceğini ve böylece enflasyonun gerileyeceğini iddia edenler var. Çok zor. Gıda tarafında onca yapısal sorun varken, faiz silahı ile gıda fiyatlarını düşüremezsiniz.

İkinci alternatifi tercih etmek çok mantıklı değil. Daha önce de AOFM üzerinden örtük faiz artışlarının denendiği dönemler oldu. Bu yöntem, piyasa faiz oranlarını arttırmasına rağmen, para politikasına dair çok fazla belirsizliğe neden olduğu için özellikle kur üzerinden yaşanan enflasyon baskısına çare olamıyor. Geriye üçüncü opsiyon, yani sözlü yönlendirme kalıyor. Çekirdek enflasyon üzerinden sözlü yönlendirme yapmak, merkez bankalarının kullandığı bir yöntemdir. Bu yüzden bunu ilk defa bizim merkez bankası keşfetmiş gibi şaşırıp tepki vermek çok anlaşılır değil. Üçüncü alternatifi seçtiği anlaşılan TCMB’nin bu yeni tercihinde tutarlı ilerlemesi ve iletişimi iyi yapması çok önemli.

Yani bir, iki ay çekirdek enflasyona odaklandıktan sonra tekrar manşete dönebilirim gibi bir izlemin verilmemeli. Bu tercihin gerekçelerini farklı iletişim kanallarıyla düzgünce anlatmalı. Manşet enflasyonun yan sıra çekirdek enflasyonda da görünüm bozulursa veya manşet ile çekirdek arasındaki makas çok açılırsa, TCMB’nin buna nasıl reaksiyon göstereceğine dair ipuçları verilmeli.


ZOR SEÇİM

BÜTÜN bunlar yaşanırken bir taraftan da TCMB’nin politika faizini indirip indirmeyeceğine yönelik tartışmalar devam ediyor. Piyasalar, göreve geldiği ilk günden itibaren Başkan Kavcıoğlu’nun faizi indirebileceğine dair bir beklentiye girmişti. Bu da TL’nin uzun süre negatif fiyatlanmasına neden oldu. TCMB’nin yeni yönetimi, faizi şu ana kadar değiştirmedi. Gelinen son noktada hangi enflasyon göstergesine bakarsanız bakın fark etmez, TCMB’nin faizi düşürmeye yönelik hareket alanı geniş değil. TCMB’nin önünde oldukça zor bir denklem var. Bir tarafta Fed’in önümüzdeki 15 aylık süreçte para politikasında kademeli bir sıkılaşmaya gitmesi bekleniyor. Önce tahvil alım programında azalma, sona faiz artışı. Fed para politikasını sıkılaştırmada belli bir mesafe kat ettikten sonra bizim gibi gelişen ülkelerin faizi düşürmesi kolay olmaz. O yüzden TCMB faizi azaltmaya dönük olarak treni kaçırmak istemeyebilir. Ama bir taraftan da enflasyonun geldiği seviyenin ardından faizi düşürmenin TCMB’nin kredibilitesi ve enflasyonla mücade üzerinde yıpratıcı etkisi olabileceğini unutmamak lazım. Reel ekonominin ve ekonomik büyümenin faiz indirimine ne derece ihtiyaç duyduğunu da iyi tespit etmek gerekiyor.

[UHA Haber Ajansı, 15 Eylül 2021]

Yorumlar

Henüz yorum yapılmamış. İlk yorumu yukarıdaki form aracılığıyla siz yapabilirsiniz.