TÜRKUAZ Uluslararası Haber Ajansı (TÜHA) Avrupa Temsilciliğin (VOA)’dan aktardığı Arzu ÇAKIR’ın haberine göre, Fransa Dışişleri Bakanı Catherine Colonna, geçtiğimiz hafta gerçekleştirdiği Ankara ziyaretinde konuyu gündeme getirmiş, Rusya’nın Türkiye üzerinden yaptırımları delmesi kaygısı taşıdıklarını iletmişti.
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu da, “Karar aşamasında davet edilmeyen Türkiye’den yaptırımları uygulamasının istenemeyeceğini dile getirmiş, ancak “Rusya’nın da Türkiye’yi yaptırımları delen bir zemin olarak kullanmasına izin vermeyeceklerini” söylemişti.
“Mir sistemindeki Türk bankaları odakta”
İngiliz Financial Times gazetesi, ABD ve Batı’da artan kaygılar nedeniyle konunun gündemde kalmaya devam ettiğini ve Brüksel’in endişelerini doğrudan Türk yetkililere iletmek için bir heyet hazırladığını yazdı.
Financial Times’a konuşan iki Batılı yetkili, “ABD’nin Rusya’nın yerel ödeme sistemi Mir ile entegre olan Türk bankalarına odaklandığını” söyledi.
Uygulanan ekonomik yaptırımların Rus ekonomisine beklendiği kadar zarar vermediğini gören Avrupa Birliği, Rusya’ya yönelik yaptırımlar konusunda yeni önlemler almak yerine, mevcut yaptırımların uygulanmasını daha sert denetleme politikası izlemeye başladı.
AB böylece, savaş kararı alan Kremlin’in finansal kaynaklarını uzun vadede tüketmeyi hedefliyor.
AB Mali İşler Komiseri Mairead McGuinness’ın da “yaptırımların uygulanmasının güçlendirilmesi” çabalarının bir parçası olarak, önümüzdeki ay Türkiye’yi ziyaret etmeyi planladığı belirtildi.
Üst düzey bir AB yetkilisi, Financial Times’a, “Komiser McGuinness, Rusya’nın Ukrayna’ya yönelik saldırganlığı dikkate alındığında, finansal hizmet konularını ve özellikle yaptırımların uygulanmasını görüşmek üzere kısa süre önce birçok ülkeyi ziyaret etmişti” dedi.
ABD Maliye Bakan Yardımcısı Wally Adeyemo da geçen ay Türk şirketlerine “Rusya’nın Türkiye’yi yaptırımlardan kaçmak için kullanma girişimleri ve yaptırım uygulanan Rus kuruluşlarıyla işlem yapmanın” riskleri konusunda uyarmıştı.
Rusya’nın Ukrayna’yı işgalinin ardından 6 adet yaptırım paketi açıklayan AB, Rusya’nın en büyük bankalarına, enerji ve savunma şirketlerine ve dünya pazarındaki en zengin yüzlerce üst düzey hükümet yetkilisi ile işadamına yaptırım uyguluyor.
Türkiye’nin “Mir sistemine” katılımı
FT’ye konuşan iki yetkiliden birisi, “Yaptırımların denetlenmesi için, finans sektöründen olası kaçaklara odaklanıyoruz. Örneğin üçüncü ülkelerden finans kuruluşlarının Mir ödeme ağıyla bağlantı kurmaması gerektiğine dair çok net bir mesaj göndereceğiz. Çünkü biliyorsunuz, bu, yaptırımlardan kaçınma riskleri taşıyor” dedi.
Bu ay yapılan AB-ABD yaptırım müzakereleri toplantılarına katılan ikinci yetkiliyse, “Boşlukları kapatmamız gerekiyor. Bu anlamda Türkiye birinci planda hedef” dedi.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Rusya’ya getirilen ekonomik yaptırımları uygulamayacaklarını, Ukrayna savaşında “dengeli” bir yaklaşım izlemeye devam edeceklerini, “ne Rusya’dan ne de Ukrayna’dan vazgeçeceklerini” belirtiyor.
Ancak, Putin ile son görüşmesinde Moskova ile “ekonomik işbirliğini derinleştirme” taahhüdü ve “Mir sisteminde önemli ilerleme kaydettiklerini” açıklaması, ABD ve AB’nin dikkatlerini çekti.
Türkiye’nin en büyük 5 bankası Mir sisteminde
Rusya Merkez Bankası’nın Visa ve Mastercard’a alternatif olarak geliştirdiği “Mir ödeme sistemine” Türkiye’nin en büyük beş bankası Vakıfbank, Ziraat Bankası, İş Bankası, DenizBank ve Halkbank üye.
Financial Times, bunlardan ikisinin, “Birleşik Arap Emirlikleri’ne ait DenizBank ile İran’a uygulanan ABD yaptırımlarından kaçınmaya çalışan devlet bankası Halkbank’ın, Şubat ayında başlayan savaşın ardından Mir sistemine girdiğinin” altını çiziyor.
Financial Times gazetesinin konuya ilişkin sorularına İş Bankası, “geçerli tüm ABD yaptırımlarına sıkı bir şekilde uyulması” politikası izlediklerini belirterek, “Yaptırımları yakından takip ediyor ve Mir kart işlemlerinin bu politikaya uygun olarak yapılması için gerekli önlemleri alıyoruz” yanıtını verdi.
DenizBank ise, “Biz yaptırımlı bankalarla işlem yapmıyoruz. Rusya’ya yönelik uluslararası yaptırımlara tamamen saygı duyuyoruz” dedi. Halkbank, Vakıfbank ve Ziraat Bankası ise yorum yapmadı.
HABER : Arzu ÇAKIR (VOA)
[UHA Haber Ajansı, 18 Eylül 2022]
