Arşiv belgeleri tarihe ışık tutuyor
* Cumhuriyetin 101. yaşı yurdun dört bir yanında gurur, neşe ve coşkuyla kutlanıyor.
* Cumhuriyet’in ilan edilişi 1925’te çıkarılan kanun ile milli bayram olarak kutlanmaya başladı.
* Cumhurbaşkanlığı Devlet Arşivleri Başkanlığı envanterinde yer alan belgeler, 1923’te gencecik bir fidanken ulu çınar olan Cumhuriyet’in her safhasını gözler önüne seriyor.
29 Ekim 1923’te Türkiye Büyük Millet Meclisi, Türkiye’nin yönetim biçimini cumhuriyet olarak belirledi.
Millet, Cumhuriyet’in ilanını duyar duymaz coşkuyla meydanlara koştu.
Cumhuriyetin bayram olarak kutlanması, o dönemin belgelerine yansıdı. Cumhurbaşkanlığı Devlet Arşivleri Başkanlığı envanterinde birçok belge yer alıyor.
Belgelerde 29 Ekim’in nasıl Cumhuriyet Bayramı ilan edildiği anlatılıyor
Belgeler arasında, 29 Ekim’in milli bayram olarak kutlanmasıyla ilgili 14 Aralık 1924 tarihli Bakanlar Kurulu kararı var. Belgede, 29 Ekim’in milli bayram olarak kabul edilerek kutlanması hususunda kanuni düzenlemenin yapılması için çalışmalara başlanması istendi.
6 Haziran 1925 tarihli belgeye göre; Meclis, Topkapı Sarayı Müze Müdüriyeti’ne yazı gönderdi. Yazıda, 19 Nisan 1925’te kabul edilen 628 Numaralı Kanun ile Cumhuriyet’in ilan günü olan 29 Ekim’in bayram kabul edildiği bildirildi.
Cumhuriyet Bayramı, bir asırdır aynı coşkuyla kutlanıyor
Tarihe ışık tutan belgelerden diğeri, 27 Ekim 1928’de Kocaeli Müftülüğü’nce ildeki müezzin ve kayyumlara gönderildi. Yazıda, kandil ve bayramlarda minarelerin aydınlatılması geleneğine yer verildi. Belgede, 29 Ekim’in Cumhuriyet Bayramı olduğu için bu günün akşamında minarelerin aydınlatılması istendi.
Cumhuriyet Bayramı, ülke genelinde 7’den 77’ye tüm halkın katılıp coşkuyla kutlandığı dönem fotoğraflarından da görülüyor. Bir asırdan beri 29 Ekim, ülkenin dört bir yanında aynı coşkuyla kutlanmaya devam ediyor.
Haber: Yasemin Asan
***
Yazar hakkında
Yasemin ASAN, 1989 yılında Konya’da doğdu. Yeni Şafak gazetesinde mesleğe başladı. 12 yılın ardından 2022 tarihinde itibaren TRT Haber Kanal Koordinatörlüğü’nde editör olarak görev yapıyor. “15 Temmuz’da Şehit Düştüler Başkenti Düşürmediler” ve “15 Temmuz Yeniden Diriliş ” isimli kitapları kalema aldı.