Adaylık Arayışında Kızışan ‘Nefis’ İmtihanı

Erken seçim tartışması nasıl muhalefetin iktidara karşı gündemi elinde tutma çabası ise, aday tartışması da artık muhalefet içi rekabet mahiyeti taşıyor.

Prof. Dr. Burhanettin DURAN & SETA Genel Koordinatörü

Muhalefet cenahında bir “nefis tartışması” almış başını gidiyor. CHP Genel Başkanı Kılıçdaroğlu’nun bütçe görüşmelerinde sergilediği abartılı “ben” vurgusu daha önce kendisinin formüle ettiği “nefsine hâkim olma” parametresi içerisinde İP yetkilileri tarafından dile getirildi.

İYİ Parti Genel Başkan Yardımcısı Aydın, son dönemde sanki muhalefetin ortak adayı gibi konuşan Kılıçdaroğlu’na, “Kazanma riski görünen, anket ilmiyle belirlenen bir adayı, İYİ Parti olarak kabul etmiyoruz. Herkes idealist davranmalı, nefis zamanı değil” uyarısında bulundu. Bu uyarı, Akşener’in iki CHP’li büyükşehir belediye başkanını ortak aday gösterme girişimlerinin Kılıçdaroğlu tarafından bertaraf edilmesiyle birlikte okunmalı.

Hatırlayalım, Kılıçdaroğlu, “nefsine hâkim olma” tabirini Millet İttifakı’nın “düşük profilli cumhurbaşkanı” seçmede birleşmesi için öne çıkarmıştı. Akşener’in gündeme getirdiği İmamoğlu ve Yavaş’ın adaylık ihtimalini bir süre gerileten Kılıçdaroğlu, daha sonra kendi adaylık ihtimalini güçlendirdi.

Sanki daha önce seslendirdiği “Parti genel başkanları aday olmasın” cümlesini tümüyle unuttu. Halbuki İP ve SP liderleri Akşener ve Karamollaoğlu’nun Kılıçdaroğlu’nun adaylığına sıcak bakmadığı ortada. Muhalefetin aday peşrevleri bitmek bilmiyor.

Bu aşamadan sonra gündem belirlemekten ziyade ciddi bir zafiyete işaret ediyor. İddiasız bir cumhurbaşkanı adayını seçimin son düzlüğünde seçmene kabul ettirmek hiç de kolay olmayacak. Seçmen, parti genel başkanlıklarının olası ortak adaya vasiliklerine prim vermez. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın karşısında liderlik iddiasında olacak yüksek profilde bir ismi bekler.

Bu arada Deva ve Gelecek partilerinin muhalefetin aday tartışmasında marjinal rolde oldukları şikâyet etmelerinden belli. Bir TV programında Babacan, “geçiş süreci tanımlanmadan adayın kim olacağını konuşmanın çok yanlış olacağını, bugün konuşulan her şeyin 6 ay sonra boşa çıkabileceğini” söyledi.

Halbuki erken seçim tartışması nasıl muhalefetin iktidara karşı gündemi elinde tutma çabası ise, aday tartışması da artık muhalefet içi rekabet mahiyeti taşıyor.

Kılıçdaroğlu’nun, kopardığı bütün gürültüye, sert-popülist söylemlere ve ben odaklı “yapacağım edeceğim” açıklamalarına rağmen ortak cumhurbaşkanı adayı olma fikrini dayat(a)mama ihtimali hâlâ yüksek. Seçim yaklaştığında içerideki ve dışarıdaki dostları ile yeni bir isim üzerinde anlaşabilir.

Partisinde liderliğini pekiştirdiği gibi geri çekilmesini de “nefsine hâkim olmanın örneği” söylemi ile pazarlayabilir. Aslında Kılıçdaroğlu, muhalefete karşı kazan-kazan oyununda. Havayı oluşturabilirse “Nefsine hâkim aday benim, beni seçin” diyebilir. Oluşturamazsa kolaylıkla “Bakın nefsime hâkimim, aday olmuyorum” diyebilir.

Kılıçdaroğlu, Neden Sürekli ‘Ben’ Havasında?

Aday gibi davranmasının partisine yaradığını görüyor. Böylece CHP ve İP arasında muhalefetin birinci partisi olma rekabetinde elini güçlendiriyor. Zira siyasi profilini yükseltmesinin CHP’nin İP ile rekabetinde benzer seçmen gruplarında konsolide edici etki oluşturduğunu biliyor.

Yine Akşener’in cumhurbaşkanı adayı olmadığı yönündeki açıklamasının bu anlamda elini zayıflattığı söylenebilir. Elbette Akşener, adaylık ihtimalini tümüyle sıfırlamadı. Adayın kim olamayacağını belirlemede hâlâ asıl güç Akşener’in elinde.

Muhalefetin aday tartışmasında asıl etkisizleşen partiler Saadet, Deva ve Gelecek.

Kılıçdaroğlu’nun estirdiği CHP ve diğerleri havası, bu partileri daha da zayıf konuma sürüklüyor.

Cumhurbaşkanı Erdoğan’ı eleştiride CHP’nin dilini takip etme konumunda kalan bu partiler aday tartışmasında da muhalefetin küçük parçası olmaktan öteye geçemiyorlar. Ezcümle, muhalefetin üç zaafında (aday tartışması, programsızlık ve popülizm) toparlanma hali görünmüyor.

[UHA Haber Ajansı, 29 Aralık 2021]