Tuzla’da işçi eylemi: İnsanca çalışmak istiyoruz

“Onlara göre bu eylem yasal değilmiş, ek zam talebi yasal değilmiş. Bu nedenle bizi terörist ilan ettiler.”

İstanbul Tuzla’daki Mata Otomotiv’de çalışan Emir Yarar, 18 gün önce iş bırakan bini aşkın fabrika işçisinden biri. Yarar, aynı zamanda eyleme katılması nedeniyle 51 işçi arasında yer alıyor.

Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu’na (DİSK) bağlı Birleşik Metal-İş Sendikası’na üye işletme, Mata Otomotiv fabrikasında İş Sağlığı ve Güvenliği (İSG) kurallarına göre koruma yükü çalışma koşullarının maliyeti ve yüzde 25 ek zam düzeltmeyle 27 Şubat’ta eylem başlatıldı. Fabrikada, 178’i kadın olmak üzere bin 500 işçi çalışıyor. Altı gün boyunca fabrika binası bulma dile getiren işletme, İstanbul Endüstri ve Ticaret Serbest Bölgesi ön vergilerine devam ediyor.

[Mata Otomotiv’de çalışan Emir Yarar Fotoğraf: Burcu Karakaş/DW]

5 Mart’ta iş sözleşmesi feshedilen Emir Yarar, eylemdeki çalışmaların tamamı gibi fabrikadaki çalışma gösterileri isyan ediyor.

“İnsanları sürekli baskı altında çalıştırmaya çalışıyorlar. Tuvalete gidiyorsun, ‘Neden dönmedin’ diyor. Çalışma ortamlarımız oldukça huzurlu. Yemekhanede yemek yerken üstümüze pis su giderleri akıyordu. Buldukları çözüm masayı kenara çekiyor. Su akmaya devam ediyor!”

İşten çıkarma ifadesi: Instagram paylaşımı

DW Türkçe’nin ulaştığı, Mata Otomotiv’in 5 Mart’ta çalıştırme yöntemi tebligatta iş akdi feshine yönelik olarak “yasa dışı eyleme katılma” gösteriliyor. Tebligatta “Toplu iş sözleşmesi dışında ek zam yapılması şartıyla sendikanızın denetimi ve halen sürdürüldüğü yasadışı greve katıldığınız, Instagram’da ‘Utanmıyorsunuz, sadaka değil hakkımızı istiyoruz!’ yazan içeriği paylaştığınız, paylaştığınız görselde ise Mata kıyafetlerinin şerefine ve namusuna dokunacak bakışlarda görüş, misafirhane ve işyeri aleyhine asılsız konuşmalar ile misafirhaneyi tahkir ettiği ve saygınlığını zedelediği tespit edilmiş” ifadeleri yer alıyor.

Mata öğrencilerinin eylemine içeriğinden da destek geliyor. Halil Ergün, Levent Üzümcü, İlyas Salman gibi isimler, sosyal ortamlarda çalışanların eylemine destek veren videolar paylaştılar. Mata Otomotiv, çalıştırma eylemde bulunduğunda bu yana bakışa herhangi bir açıklama yapmadı.

İki yıl aşk yaşadıkları Mata Otomotiv fabrikasında çalışan Şenay Yıldız, iş yerinden biri.

“Ek zam talebimiz kabul görmedi. Bir düğün toplantımız oldu. Orada da ek zam işleminin arkasında çalıştırma.

[Mata çalışanı Şenay Yıldız Fotoğraf: Burcu Karakaş/DW]

Eylemdeki üretim, fabrikada İSG yönergelerine göre havalandırma havalandırmasından havalandırma yapıyor. Bir işçi, iki pencereli bir oda fotoğrafı çekmek için “Baksana, ben burada çalışmak zorundayım” diyor.

İşçiler, soyunma odaları ve dinlenme alanları ile yemek konusunda da yaşadıkları sorunları anlatıyorlar.

“Geçinemiyoruz, değiştirmek istiyoruz”

Eylemdeki çalıştırma, yüksek erişim nedeniyle depolama alanlarında yaşadıklarını dile getiriyor. Mata Otomotiv fabrikasında dokuz senedir çalışan kadın bir işçi “Aldığımız maaşlar yetersiz. Kiracıyız, geçine. İyi şartlar altında ve baskı yapmadan çalışmak istiyoruz” diyor.

14 Mayıs’ta yapılacak seçimler, çamaşırhane olarak çamaşırları temizlerken. 50 yaşındaki kadın işçi, seçim tartışması başladığında da çevrelerindeki bölgelere dikkat çekiyor:

“Elektrik, su faturaları almış başını gidiyor. Geçinmek istiyoruz. İnsanca yaşamak istiyoruz. Emekçinin başka ne istiyor olabilir ki? Sosyal aktivitemiz yok, gezemiyoruz. Değişim istiyoruz. Belki her şey daha güzel olur.”

DİSK Genel Başkanı Arzu Çerkezoğlu da 1 Mart’ta Mata çocuklarının eylemini ziyareti sırasında çocuklarında yaşadıklarına dikkat çekmişti. Çerkezoğlu, “Biz bu fabrikalarda vardiyalarla 24 saat üretiyoruz. Ama komşulara mahkûm ediliyoruz. Sendikalı, toplu iş sözleşmeli iş yerlerimizde bile daha imzaladığımız sözleşmelerin mürekkebi kurumadan yüksek dağıtım karşısında ücretlerimiz eriyor” demişti.

[Eylem yapan işçiden Selvi Çataltepe Fotoğraf: Burcu Karakaş/DW]

İşçilerin seçiminden beklentileri, sadece emeklerini harcamak da değil. Mata Otomotiv İş Yeri Temsilcisi 24 yaşındaki Harun Şaban, emekçilerin muhalefetten beklenti için “Grev yasaklarının artık kaldırılmasını, sendikalaşmanın önlenmesinin engellenmesini istiyoruz” diyor.

Eylem yapan işçiden Selvi Çataltepe, otomotiv fabrikasında 15 senedir boyahane bölümü rötuşçu olarak çalışıyor. O da korumaya çalıştığı havalandırma havalandırmalarından yakınıyor. Bir de diğer kullanım gibi kısıtlamalardan:

“Tek hedef daha iyi planlamak. Mesaimiz çok fazla. İnsanca amaçlamak istiyoruz. Bu seçimlerde her kim iktidara gelecekse artık halkı düşünsün.”

DW English Mata Otomotiv yetkililerinden devam eden grev ve bakım masrafları ile ilgili sorulara yanıt alamadı.