Fiyatların tamamen dolara endeksli olduğu ülkede, kur artışı doğrudan etiket fiyatlarına yansıyor ve bu durumdan da en çok maaşını ulusal para bolivarla alan yaklaşık 2 buçuk milyon kamu çalışanı ve 5 milyon emekli etkileniyor. Ülkedeki çeşitli üniversitelerin yaptığı “Encovi” adlı araştırma, her 10 kişiden 4’ünün günlük öğün sayısını üçten ikiye düşürdüğünü ortaya koyuyor.
Döviz piyasası ve kurumsal finans uzmanı Luis Crespo, Venezuela Merkez Bankası’nın (BCV) 9 ay boyunca kur artışını baskılamak için piyasalara her hafta 155 milyon dolar sürdüğünü ancak son haftalarda bankadan döviz müdahalesi gelmemesinin kur artışının temel nedeni olduğunu söylüyor.
VOA Türkçe’ye konuşan Crespo, Venezuela Merkez Bankası’nın iki haftadır piyasalara dolar enjekte etmemesiyle ilgili, “Hipotezlerden biri, hükümetin çalışanlara ve emeklilere bolivar olarak verdiği (yılsonu) primlerinin maliyetini azaltmak için ulusal paranın devalüe olmasına izin verdiği. Diğer bir hipotezse, BCV’nin artık piyasaya müdahale edebilecek yeterli rezervinin kalmaması” diyor.
Resmi verilere göre, iktidardaki Nicolas Maduro’nun göreve başladığı 2013 yılında 360 ton olan altın rezervi geçen yıl 79 tona kadar düşerek son elli yılın en düşük seviyesine ulaşmıştı.
Venezuela Merkez Bankası’nın para politikasının sürdürülebilir olmadığını, ayrıca sürekli döviz enjeksiyonunun bolivarın aşırı değerlenmesine yol açtığını belirten Crespo, karaborsa fiyatı baz alındığında bolivarın Kasım ayının ilk dört haftasında yüzde 40 değer kaybettiğine ve bankanın para politikasının sürdürülebilir olmadığına dikkat çekti.
Crespo “Dolar kurundaki artış, ülkedeki enflasyonu da arttırıyor. 2022’de bazı sektörlerde büyüme sağlandı ancak yüksek enflasyon, kur artışı, yüzde 13’lere varan likidite genişlemesi gibi sorunlar ülkedeki mali dengesizliği beslemeye devam ediyor” dedi.
Araştırmalar 2015’ten bu yana durdurulamayan kur artışı ve yüksek enflasyondan dolayı bugün ülkedeki her dört kişiden birinin temel ihtiyaçlarını karşılayamadığı için insani yardıma gereksinim duyduğunu gösteriyor.
Gazeteci * Mustafa ÖZDEMİR
[UHA Haber Ajansı, 29 Kasım 2022]
