Türkiye’nin Potansiyeli ve Siyasetin Orta Vadeli Geleceği

* Türkiye’nin en önemli muhalefet partisi CHP’nin, kendi krizini çözmek yerine, sürekli olarak “Hayatı durduracak eylemlere başvururuz” tehdidi sadece kendi krizini derinleştirmiyor, aynı zamanda, destekleyenleri de karamsarlığa ve umutsuzluğa itiyor.

-Doç. Dr. Nebi MİŞ-

* İşte detayı!…

UHA / İnternational News Agency

Doç. Dr. Nebi MİŞ

ANKARA, 20 EYLÜL 2025 – Türkiye’nin saygın, güvenilir Ankara merkezli bir düşünce Türkiye’nin saygın, güvenilir Ankara merkezli bir düşünce kuruluşu olan SETA Siyaset, Ekonomi ve Toplum Araştırmaları Vakfı Genel Koordinatörü ve Doç. Dr. Nebi MİŞ “Türkiye’nin Potansiyeli ve Siyasetin Orta Vadeli Geleceği” başlıklı bir yazı kaleme aldı.

Doç. Dr. Nebi MİŞ yazısında, Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz’ın, 2026-2028 yıllarını kapsayan Orta Vadeli Programı açıkladığını ve Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın da, kabine toplantısı sonrasında programda öne çıkan bazı hususları tekrar vurguladığını dile getirdi.

Açıklanan programının, geçmişe, bugüne ve geleceğe dair oldukça önemli karşılaştırmalı veriler sunduğunu söyleyen Doç. Dr. Nebi MİŞ. “Türkiye’nin potansiyeli maalesef günlük siyasi pozisyon tartışmaları içinde tam olarak görülmüyor” dedi.

Doç. Dr. Nebi MİŞ, şunları söyledi:

“Türkiye, hem içeriden hem dışarıdan birçok kez koordineli müdahalelere uğramasına rağmen, 15 yıl boyunca büyümesini sürdüren bir ülke. 2028 yılında büyüme hızının yüzde 5’e ulaşması bekleniyor. Ülkemiz 2025 yılı sonu itibarıyla dünyanın 16’ncı, Avrupa’nın 6’ncı büyük ekonomisi olacak.

2002 yılında Türkiye’nin milli hasılası 239 milyar, kişi başına gelir de 3.616 dolardı. 2028 sonunda milli gelirin 1.9 trilyon dolara ulaşması ve kişi başına gelirin de 21 bin doları kolayca geçeceği öngörülüyor”.

Küresel belirsizlik ve bölgesel istikrarsızlık beklentilerine rağmen Türkiye’nin ekonomisi büyümeye devam ettiğine dikkat çekem MİŞ, Rezervlerin 178.4 milyar dolara ulaşmış durumda olduğunu ve bunun aynı zamanda aynı ekonominin iç tartışmalara ve dış şoklara karşı dayanıklılığının giderek arttığını gösterdiğini vurguladı.

Doç. Dr. Nebi MİŞ, şöyle devam etti:

“Yine Türkiye’nin risk primi, 700’lü seviyelerden 270 seviyesine geriledi. Enflasyon istenilen düzeyde olmasa da düşmeye devam ediyor. İşsizlik oranı şu anda yüzde 8.5 civarlarında. Gelişmiş ülkelerle karşılaştırıldığında bu kötü bir oran değil. Açıklanan Orta Vadeli Program döneminde 2.5 milyon yeni istihdamın sağlanacağı ve ihracatın 300 milyar doları aşması bekleniyor.

Bazen rakamlar soyut görünebilir. Ya da şu anda yüksek enflasyondan dolayı, alım gücü düşen ve ekonomik olarak zor durumda olan insanlarımız, açıklanan bu rakamlara şüphe ile bakabilir. Hatta yazıyı okuduklarında “Biz niye bunları görmüyoruz” diye sitem edebilirler. Düşük gelirli insanlarımızın bu konuda haklılığını anlamak gerekir”.

“Türkiye’nin potansiyelini bugünlerde en iyi ölçebileceğimiz alanlardan biri, deprem bölgesinin imarı ve inşası konusunda gelinen süreç. 6 Şubat 2023 tarihinde dünya tarihinin en yıkıcı depremlerinden biriyle karşılaştık. 11 ilde büyük yıkım gerçekleşti” diyen SETA Siyaset, Ekonomi ve Toplum Araştırmaları Vakfı Genel Koordinatörü Doç. Dr. Nebi MİŞ şöyle sürdürdü:

“Çok kısa sayılabilecek bir sürede bu illerin imar ve inşası neredeyse tamamlanma aşamasına gelmiş durumda. Şu ana ana kadar 304 bin 836 bağımsız bölüm hak sahiplerine teslim edilmiş. Yıl sonuna kadar 453 bininin tamamlanması hedefleniyor. Bu rakamların somut bir karşılığı var. En azından deprem bölgesinde yaşayanlar biliyor.

Türkiye’nin potansiyelini savunma sanayi, nükleer enerji yatırımları, alt ve üst yapı yapıda gelinen noktalara bakarak da kolayca tespit etmek mümkün.

Türkiye’nin bu büyük potansiyeline rağmen, muhalefetin devam eden çok katmanlı krizi bu gelişmelerin üzerini örtüyor. Muhalefetin bir türlü gelecek vaat etmemesi, onlara destek veren toplum kesimlerini sürekli hayal kırıklığına uğratıyor”.

Doç. Dr. Nebi MİŞ, Türkiye’nin en önemli muhalefet partisi CHP’nin, kendi krizini çözmek yerine, sürekli olarak “Hayatı durduracak eylemlere başvururuz” tehdidinin sadece kendi krizini derinleştirmediğini, aynı zamanda, ‘destekleyenleri de karamsarlığa ve umutsuzluğa itiyor’ ittiğini belirtti.

CHP Genel Başkanı Özgür Özel, 09 Eylül 2025’te yine yabancı basına demeç vererek, “yargıçların bir kısmının Erdoğan’ın kontrolünde olmadığını” söyleyerek, seçimleri ve referandumları mahkemeye taşımaktan bahsettiğini hatırlatan Doç. Dr. Nebi MİŞ, sözlerini şöyle tamamladı:

“Böyle bir demecin ne anlama geldiğini uzun uzun tartışmaya gerek yok. Muhalefete gönül veren çevrelerin bu tip açıklamaları duyunca partilerine yönelik güven duygusunun aşındığı kolayca gözlemlemek mümkün. Bir ülkenin en önemli muhalefet partisinin genel başkanı gerçekten kendi krizini bu bakış açısıyla çözebileceğini düşünüyorsa, muhalefetin Türkiye’ye ürettiği maliyet daha da artacak demektir. Bu da Türkiye’nin potansiyeli açısından orta vadede en zayıf olduğu sektördür”.

***

Yazar hakkında

Lisans (2003) ve yüksek lisans (2005) eğitimini Sakarya Üniversitesi Uluslararası İlişkiler Bölümü’nde tamamlayan Nebi Miş doktorasını (2012) “Türkiye’de Güvenlikleştirme Siyaseti 1923-2003” başlıklı teziyle tamamlamıştır. Doktora sürecinde bir yıl süreyle Belçika Katholieke Universiteit Leuven’de araştırmacı olarak bulunmuştur. Siyasal sistemler ve kurumlar, demokratikleşme, Kürt meselesi, sivil-asker ilişkileri, Türkiye’de güvenlik siyaseti, İslamcılık ve Ortadoğu’da demokratikleşme konuları üzerinde çalışmaktadır. Ayrıca bu konularda Türkçe ve İngilizce makaleleri yurt içinde ve yurt dışında farklı akademik dergilerde yayımlanmıştır. Demokrasi Nöbetleri: Toplumsal Algıda 15 Temmuz Darbe Girişimi, Türkiye’de Siyasal Sistemin Dönüşümü ve Cumhurbaşkanlığı Sistemi, AK Parti’nin 15 Yılı: Siyaset, Turkey’s Presidential System: Model and Practices ve AK Parti ve Türkiye’nin Dönüşümü kitaplarının ortak yazar ve editörüdür. Halen Sakarya Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Bölümü’nde ve Sakarya Üniversitesi Ortadoğu Enstitüsü’nde dersler vermektedir. Aynı zamanda SETA Genel Koordinatörü görevini yürütmektedir