Su Güvenliği: Su biterse yönetilecek bir şey kalmaz

* Bursa’ya su sağlayan Doğancı ve Nilüfer Barajlarında su bitti. Çınarcık Barajında su var ama arıtma tesisi ve isale hattı yok.
–Dursun Yıldız-
TÜHA / TÜRKUAZ İnternational News Agency
Dursun Yıldız* Su Politikaları Derneği Başkanı
ANKARA, 22 EKİM 2025
Bursa’ya su sağlayan Doğancı ve Nilüfer Barajlarında su bitti. Çınarcık Barajında su var ama arıtma tesisi ve isale hattı yok. Yeraltısuyu kuyularından ve Uludağ pınarlarından hala su alınabiliyor. Bunlar da Bursa merkez ilçelerinin su ihtiyacının ancak yarısına karşılama yeterli.
Bursa’nın merkez ilçelerine su temin eden bu iki barajda su kalmamasında yağışların 3 yıl öncesine göre yarı yarıya azalması etkili oldu. Ancak bunda belirleyici olan etken Su’da yaklaşan Riski tespit ederek su talebini yönetemeyişimiz. Ayrıca su yönetiminde çok başlılık ve koordinasyon eksikliği de bu çeşit su krizlerine yakalanmamızda etkili oluyor.
Bursa Yağmuru Bekler Duruma Neden Düştü?
Son üç yılda yağışlar yarı yarıya azaldı,
Su Yönetimi etkisiz kaldı, etkili bir talep yönetimi uygulanamadı, barajlar boşaldı,
Yeraltısuyu takviyesi yeterli olmadı,
Çınarcık barajının isale hattı ve arıtma tesisi tamamlanamadı ,
Bursa’nın yaklaşık yarısı su kesintisi riski ile karşılaştı .
Su krizi neden çözülemiyor?
Halen 5-6 kentimizde planlı su kesintileri var. Bunun nedeni sadece yağışlarda azalma ve sıcaklıkta artış değil. Su yönetimimizi bu risklere hazır hale getiremedik. Su yönetimimizde yönetim anlayışı, kurumsal kapasite ve katılımcı yönetim konularında dirençsiz ve kırılgan yapımız maalesef sürüyor. Ayrıca 10 yıl önce suyu havza ölçeğinde entegre bir şekilde yönetme kararı aldık ancak uygulamaya geçirme konusunda zorlanıyoruz.
Türkiye’de su yönetiminin yönetim anlayışında ve su kullanıcılarının da su kullanım alışkanlıklarında radikal bir değişim gerekli. Bu değişim gerçekleşmeden sürdürülebilir su yönetimini gerçekleştirmek çok zor.
Su krizi nasıl çözülür?
Su bitince yönetilecek bir şey kalmaz. Bu nedenle su’da kriz çözülmez. Sadece halk sağlığının en az etkilenmesine yönelik bazı acil tedbirler alınır. Vanalar kısılır, Kısıtlı su programı uygulanır, İlave su kaynağı aranır, Bu nedenle suda kriz yönetiminin temel çözüme yönelik etkisi olmaz. Ancak daha önceden riski görüp yönetmeye başlarsanız krize girmeme konusunda etkili olursunuz.
Bursa’da ilave su kaynaklarının tümü hemen hemen devreye alınmış durumda . Şimdi tam bir tasarruf seferberliği başlatılması gerekiyor. Tam tasarrufa geçilmez ve yağmurlar gecikirse Bursa’nın yaklaşık yarısının su güvenliği riske girer.
Çınarcık Barajı’nın isale hattı ve içme suyu arıtma tesisi yüzde 65 tamamlanmış durumda Bunun tamamlanması Bursa’nın orta vadeli su güvenliğini sağlayacak en etkili adım olacaktır.
Su Politikaları Derneği Başkanı Dursun YILDIZ
***
Yazar hakkında
Araştırmacı Yazar ve Akademisyen Dursun YILDIZ
Su Politikaları Derneği Kurucu Üyesi ve Başkanı, Su Politikaları Uzmanı, Akademisyen, İnşaat Mühendisi.
1958 yılında Samsun’da doğdu. İTÜ İnşaat Fakültesi’nden mezun olduktan sonra Devlet Su İşleri’nde çalışmaya başladı, kurumun çeşitli daire başkanlıklarında yöneticilik yaptı. Bu süre içinde Hollanda’da Uluslararası Hidrolik Enstitüsü’nde 1 yıl lisans sonrası, ABD’de ise 3 aylık uygulama eğitimleri aldı. Daha sonra Hacettepe Üniversitesi Hidropolitik ve Stratejik Araştırma ve Uygulama Merkezi’nde Su Politikaları alanında Yüksek Lisans çalışmasını tamamladı. Bu arada Ankara Üniversitesi ATAUM’da AB Uzmanlığı ve Uluslararası İlişkiler Uzmanlık diploma eğitimlerini de tamamladı. Yıldız DSİ’de çalıştığı süre boyunca üniversitelerde de ders verdi.
Su ve Toprak Yönetimi, Su Güvenliği, Su Sorunları, Orta Asya Suları, Orta Doğu Suları, Su Savaşları gibi konularda 15 adet kitabı ve çok sayıda rapor ve uluslararası dergilerde yayınlanmış makalesi var. TEMA Bilim Kurulu üyesi olan Yıldız, Uluslararası Su Yönetimi ve Diplomasisi dergisinin editörlüğünü yapıyor ve İzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü’nün Uluslararası Su Kaynakları Bölümü’nde Su Politikaları dersi veriyor.