Sıfır Otomobil Satışlarında Yeni Dönem Başladı

Türkiye

18 Eylül 2022

413

A⁺

A^-

Ticaret Bakanlığı’nın sıfır otomobillerin satışına ilk tescil tarihinden itibaren “6 ay ve 6 bin kilometre” koşulu getiren düzenlemesi yürürlüğe girdi.

Düzenlemeye göre araç ticareti yapanlar, aldıkları sıfır otomobilleri satabilmek için alımdan sonra 6 ay süre beklemek ve 6 bin kilometre yol yapmak zorunda olacaklar.

Düzenleme sıradan vatandaşları değil ikinci el motorlu kara taşıtı ticaretiyle iştigal edenleri kapsıyor.

Yasağa uymayanlara ise 8 bin 400 lira ceza verilecek. Düzenlemenin amacı bayilerden sıfır araçların toplanıp yüksek fiyata satılmasını engellemek.

Kayıt dışı uyarısı

Ancak otomobil alım satımıyla uğraşanlara göre, yeni düzenlemeyle bu hedefe ulaşılması pek kolay değil.

VOA Türkçe’ye konuşan İzmir Oto Galericiler Odası Başkanı Zafer Dursun piyasayla ilgili bir rahatlamanın söz konusu olmayacağını düşündüklerini söyledi.

Dursun, yönetmeliğin göre sadece motorlu kara taştı alıp satanlar için geçerli olmasının kayıt dışına yeşil ışık yaktığı görüşünde.

Dursun, “Normal vatandaştan sorgulanmayacak. Zaten bu normal vatandaşa verildiği taktirde farklı bir piyasa meydana çıkacak. 6 ay, 6 bin kilometre olayı gereksiz bir uygulamaydı. Bunun da zaten sağlıklı bir şekilde yürüyeceğine inanmıyorum” dedi.

Otomobil sektöründeki asıl sorunun sıfır otomobil üretimindeki düşüşten kaynaklandığını belirten Dursun, 8 bin 400 liralık cezanın da caydırıcı olmadığını söyledi.

Zafer Dursun, “Hiç caydırıcı değil. Biz sizinle anlaşacağız, ben ceza yiyeceğim, cezayı da siz ödeyeceksiniz. Bu uygulama tamamen yanlış bir uygulamadır. Otomobil piyasasını rahatlatacak, otomobil piyasasında stokçuluğu engelleyecek bir uygulama değil yani” diye konuştu.

“Daha önce kilometre düşürüyorlardı şimdi kilometre çıkaracaklar”

Sıfır otomobillerin resmi satış rakamı üzerinden alınıp otomobil bulmakta zorlanan vatandaşlara daha pahalıya satılmasında galericiler de eleştirilere uğramıştı.

Bu eleştirilerin haksız olduğunu savunan İzmir Oto Galericiler Odası Başkanı’na göre galericiler suçlu değil, günah keçisi: “Stoklama derken hiçbir kişiyi de zan altında bırakmak istemiyorum ama bunlar da tamamıyla büyük firmaların, büyük bayilerin işi.”

Dursun’un dikkat çektiği bir başka nokta da satış için gereken 6 bin kilometre şartının yasadışı bir şekilde yerine getirilebileceği.

İzmir Oto Galericiler Odası Başkanı, “Biliyorsunuz kilometreyle oynanma artık suça girdi. Bunu tüketici hakem heyetleri artık değerlendiriyor. Daha önce kilometre düşürüyorlardı şimdi kilometre çıkaracaklar” ifadelerini kullandı.

Bakanlığın yeni düzenlemesindeki amaçlardan biri de otomobillerin fahiş fiyatla satışının önüne geçmek ve stoklardaki sıfır arabaların satılmasını sağlayarak fiyatların düşmesini sağlamak.

Ancak Dursun’a göre kimse fiyat indirimi beklememeli; çünkü dünyaya bakıldığı taktirde dünyada araç sıkıntısı var.

“Yanlış bir uygulama oldu”

İkinci el otomobil satışlarının İzmir’deki merkezi olan Otokent’te otomobil ticaretiyle uğraşan Erkan Kuşdemir de fiyatların düşmeyeceği görüşünde.

Kuşdemir, bunun nedenini “Çünkü Türkiye’de bugüne kadar hiçbir şey düşmedi. Ben aşağı yukarı 35 yıldır bu işi yapıyorum daha hiçbir arabanın fiyatının düştüğünü görmedim. Üç ay yerinde sayar ama üç aydan sonra yeniden yükselmeye başlar” şeklinde açıkladı.

VOA Türkçe’nin sorularını cevaplayan Kuşdemir, yeni düzenlemenin de yanlış olduğunu söyledi; “Devlet büyüklerimiz bunun bir şeyi önleyeceğini zannettiler. Ama yanlış bir uygulama oldu. Yani bu stokçuların elindeki malları çıkarmak içindi. Ama zaten stokçular, baştaki bayiler yani. Bayiler kendi firmalarının arabalarını bir alt bayi kurup, bir tali şirket kurup oraya devrediyorlar” dedi.

Erkan Kuşdemir de uygulanacak cezanın caydırıcı olmadığı görüşünde. “Yani 8 bin lira devede kulak gibi bir şey. Böyle bir şey olmaz. Yani madem böyle bir şey yapıyorlar arabanın kasko değeri kaç para, atıyorum 800 bin lira. Bunun yüzde 10’unu yapsınlar ceza olarak. Yüzde 15’ini yapsınlar. O zaman görelim bakalım” diyen Kuşdemir, otomobil alım satımlarındaki sorunların ve vergi kaçağının önlenmesi için yetki belgesi uygulamasının mutlaka hayata geçmesi gerektiğini de vurguladı.

İkinci el otomobil satışlarında düşüş

Otokent Yönetim Kurulu Başkanı Feyzi Demir de Maliye Bakanlığı’nın Otokent’e yaptığı baskında bir tane bile sıfır araba bulunmadığını belirterek, “Rent-a-car’cılarda var o arabalar, bizde yok yani. Bir de sıfırcılar saklıyor bu arabaları. Kendi yakınlarına, tanıdıklarına, kendi müdürlerine biraz daha yüksek paralarla kendileri satıyorlar, biz değil yani” diye konuştu.

Yeni düzenlemenin piyasaya henüz bir etkisi olmadığını kaydeden Demir, son haftalarda ikinci el otomobil satışlarında ciddi bir düşüş yaşandığını söyledi.

Ancak Demir’e göre bunun nedeni Cumhuriyet Halk Partisi Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu’nun otomobillerde Özel Tüketim Vergisi’yle ilgili yaptığı açıklama.

Kılıçdaroğlu, “Gençlerin ilk sıfır araba almaları için ÖTV yok demiştim, o baki. Hafif ticari araçlarda da vergileri indireceğiz. Özetle; bugün ikinci el olarak satılan arabanın parası ile sıfır araba alabileceksiniz. Tek yapmanız gereken şimdilik araba alımını ötelemek” demişti.

Demir, “Dört, beş haftadır bir genel başkanın konuşmasından dolayı biraz fiyatlar gerileyecek, işte düşüş olacak deyince kimse almadı.” İfadesini kullandı. Demir, İki noterin bulunduğu Otokent’te daha önce günde 560 otomobil satılırken bu rakamın 170’lere düştüğünü söyledi.