SosyalUp editörü Dilek Koyuncu’nun sorularını yanıtlayan Kadın Eserleri Kütüphanesi ve Bilgi Merkezi Yönetim Kurulu Üyesi Nilgün Kıvırcık, Kadın Eserleri Kütüphanesi ve Bilgi Merkezi Vakfı, kadınların geçmişini belgelemek, bu birikimi koruyarak gelecek nesillere aktarmak amacıyla Aslı Davaz, Şirin Tekeli, Jale Baysal, Füsun Ertuğ-Yaraş ve Füsun Akatlı olmak üzere beş önemli kadın tarafından 8 Mart 1990’da kurulduğunu anlattı. Kıvırcık, “İkinci dalga feminist hareketin en önemli kurumsal yapıların başında geliyoruz. Kurucularımızın emekleri olmasa bu kütüphane var olamazdı. Bugün 27 üyemizle birlikte bu değeri geleceğe taşımak için çalışıyoruz” dedi.

Vakfın faaliyetlerini yürütürken iş birliği yaptığı paydaşlar arasında İstanbul Büyükşehir Belediyesi, arşiv ve eser bağışında bulunan bireyler, diğer kütüphaneler ve özel kurum arşivleri bulunuyor. Nilgün Kıvırcık, “Uluslararası fon ve kurumlarla iş birliği yapıyoruz; gelecek hedefimiz ise dünya genelindeki diğer kadın kütüphaneleriyle ortaklıklar geliştirmek” açıklamasında bulundu.

Kadın eserleri koleksiyonları yalnızca kitaplardan oluşmuyor. Kütüphanede 16 farklı koleksiyon bulunuyor; 16 binin üzerinde kitap, kadın örgütleri ve örgütlenmeleri arşivleri, özel arşivler, tezler, makale arşivleri, sözlü tarih ve süreli yayınlar bu koleksiyonlar arasında. Kıvırcık, “118 özel arşivimiz var; bunların içinde feminist hareketin önemli aktörlerinin arşivleri yer alıyor. Geçen yıl Avrupa Birliği CultureCIVIC fonuyla göçmen kadınların arşivlerini de topladık ve sergiye dönüştürdük. Görünmeyeni görünür kılmak bizim için çok önemli” dedi.

Bir mimar olarak Kadın Eserleri Kütüphanesi’nde yer almasını ise Kıvırcık, “Mimarlık geçmişimle arşivcilik çalışmalarını birbirinden ayrı tutmuyorum. Bir kadın olarak geleceğe borçlu hissediyorum ve diğer kadınlar için ne aktarabiliriz sorusuna cevap arıyorum. Burada kendimi faydalı hissediyorum” sözleriyle açıkladı.
Türkiye’nin ilk ve 2024 itibarıyla tek kadın merkezli arşivi olmanın sorumluluğunu taşıdıklarını belirten Kıvırcık, “Dünyada yaklaşık 10 kadın eserleri kütüphanesi var; Türkiye’de hâlâ tekiz. Koleksiyonumuzun en eski eserleri 1865’e ait dergiler. Kadınlara Mahsus Gazete ve Ermeni feminist yayınları da arşivimizde mevcut” dedi.

Vakfın düzenlediği etkinlikler sergiler, konferanslar, paneller, kadın yazısı festivalleri ve eğitim atölyelerini kapsıyor. Gelecek projeler arasında Arşivlik Bülten ve Pekin+30 Projesi bulunuyor. Kıvırcık, “Amacımız, görünmeyene ve öteki olana arşivimizi açmak; kadın örgütlerinin sesini ulusal ve uluslararası alanda duyurmak” dedi.

Nilgün Kıvırcık, izleyicilere destek çağrısını ise şöyle dile getirdi: “Web sitemizde ‘Gönüllü Ol’ ve ‘Bağışçı Ol’ butonlarıyla bize destek olabilirsiniz. Küçük bağışlar veya gönüllü katkılar, arşivlerin korunmasını ve sürdürülebilirliğini sağlamak için çok değerli. Sivil tarih hepimizin ortak sorumluluğu; katkı sağlayan herkes, kadınların geleceğine tanıklık ediyor.”

Etki Odaklı Sohbetler YouTube serisinin 17. bölümünü izlemek için:
https://www.youtube.com/watch?v=H4CN3Y4XYmU

Podcast olarak dinlemek için:
https://open.spotify.com/episode/0KyEED0bKtDdiuOMB46Sm6

***
SosyalUp Etki Odaklı Sohbetler, Türkiye’de sivil toplumun, sosyal girişimlerin ve etki yaratan bireylerin sesini daha geniş kitlelere duyurmak; toplumsal fayda üretmek isteyenlere ilham vermek, iyi örnekleri görünür kılmak ve sivil topluma olan inancı güçlendirmek amacıyla hazırlanıyor.