Android, depremleri insanlar henüz hissetmeden nasıl haber veriyor?

Amerika Birleşik Devletleri’nin (ABD) San Francisco Körfez Bölgesi’nde yaşayan Android kullanıcıları, geçtiğimiz yıl 25 Ekim’de meydana gelen depremden, saniyeler önce telefonlarına gelen bir uyarıyla haberdar oldu. 

“Sallandığınızı hissetmiş olabilirsiniz” şeklindeki uyarı bir milyondan fazla kullanıcıya ulaşırken bazıları bildirimi depremi hissetmeden önce aldı.

Android Deprem Uyarı Sistemi’nin proje lideri Marc Stogaitis, o tarihte Android kullanıcılarının bu tür bir uyarıyı ilk kez almadığını ancak Körfez Bölgesi’nin kalabalık nüfusu nedeniyle ilk kez bu kadar geniş bir topluluğa ulaştığını söyledi.

Bilim insanları bir depremi önceden net bir şekilde tahmin etmenin henüz mümkün olmadığını belirtiyor.

Öte yandan meydana gelen depremi insanlara onlar hissetmeden birkaç saniye de olsa daha erken haber vermeyi amaçlayan bazı uyarı sistemleri geliştirme çalışmaları devam ediyor.

ShakeAlert projesi

Geçtiğimiz yıl Android kullanıcılarına giden deprem uyarısı Amerika Birleşik Devletleri Jeolojik Araştırmalar Kurumu’nun ShakeAlert projesinden alınan verilerle oluşturulmuştu.

Depremlerin ilk işaretlerini tespit etmeyi amaçlayan ShakeAlert projesinin operasyon ekibinden Robert de Groot, bir deprem erken uyarı endüstrisi oluşturmaya çalıştıklarını söylüyor.

ShakeAlert’te kullanılan teknolojinin depremi önceden tahmin etmediğinin altı çiziliyor. ABD Jeolojik Araştırmalar Kurumu da bu teknolojinin “öngörülebilir gelecekte” deprem tahmini yapmasının pek mümkün olmadığını belirtiyor. Bu sistem yalnızca halihazırda yaşanan depremi, insanlar onu henüz hissetmeden birkaç saniye önce tespit edebiliyor.

ShakeAlert, Batı Yakası’nda depremi ilk anlarında tespit ederek verileri devlet kurumlarıyla ve üçüncü taraflarla paylaşıyor.

Google, uyarı sistemini Android kullanıcıları için erişilebilir kıldı

Google ise depremin önemli ilk saniyelerinde bu bilgiyi daha kolay erişilebilir kılmak için bazı adımlar attı.

Şirket ilk olarak uyarıyı kendi sistemine entegre etti ve deprem bölgesinde bulunan Android telefonlu kişilere ayrı bir uygulama indirmelerine gerek kalmadan anlık bildirimler gönderdi.

Sistem kaba hatlarıyla şöyle çalışıyor: Bir deprem meydana geldiğinde P dalgası ve S dalgası olarak bilinen bazı titreşimler yayıyor. İlk dalgalar birçok farklı faktöre bağlı olarak insanlar tarafından hemen hissedilemiyor fakat titreşimlere duyarlı sensörler tarafından algılanabiliyor. ShakeAlert’in belirli sayıdaki sensörleri eş zamanlı olarak tetiklendiğinde, veri işleme merkezine bir uyarı gönderiyor.

ShakeAlert sistemi gelen ilk veriler ışığında daha sonra oluşabilecek daha güçlü dalgaları hesaplıyor. Bu durumda Google’ın MyShake adlı uygulaması gibi uyarı sistemleri ya da Federal Acil Durum Yönetim Ajansı ve transit sistemler gibi devlet kurumları verileri yorumlayarak ilgili kişi ya da kurumlara uyarılar gönderiyor.

Tabii ShakeAlert’in ilk dalgalara göre yaptığı tahminler her zaman doğru sonuçlar vermiyor. 25 Ekim’de Android kullanıcılarına gönderilen uyarıda, 4.8 büyüklüğünde bir depremin yaklaşmakta olduğu belirtilmiş ancak daha sonra yapılan ölçümlerde depremin büyüklüğü 5.1 olarak hesaplanmıştı.